De poster van het eerste “officiele” jazzconcert in 1970

Begin/midden 60-er jaren waren er jongerendiensten in de Vredeskerk aan de Dr. J Wagenaarstraat in Enschede. Daarbij werd regelmatig muziek ten gehore gebracht waarvoor Gerd Breteler de musici uit Enschede en omgeving engageerde.

Wat begon als gospeldiensten werd geleidelijk aan meer en meer jazzmuziek. Met musici o.a Henk Bleumink, Chiel Boelaarts, Jaap Liemburg, Bob Faulhaber en de trombonist Jan Elsink.

Er ontstonden in 1966 gespreksgroepen met o.a.Gerd Breteler, Martha Haveman, Rein Holvast, Wim Jagt, Walter Kok, Hans Geerdink, Hans Theesink, Clari Voetberg.

In 1967 was er de Interkerkelijke Manifestatie (IM’67) in de Apostel Thomaskerk in het Stadsveld. Bij dit 2 dagen durende evenement, waar Pater Jelsma met zijn bezielende toespraken de jongeren in een gospeldienst onder leiding van Bob Faulhaber wist te boeien. Er waren optredens van verschillende bands met als arrangeur Wim Lammerink, een modeshow met medewerking van de AKI en optredens van dichters, o.a. Simon Vinkenoog, Pier van Dijk en andere kunstenaars.

OJR

In mei 1968 werd de stichting Oecumenische Jeugdraad (O.J.R.) opgericht.
Oprichtingsbestuur Bert Jan Haveman, Ton van Ulden, Gerd Breteler en Gerrit Voortman.
Doelstelling: Een punt van samenkomst van de jeugd van alle kerkelijke gezindten in Enschede. Eén van de onderdelen was een Liturgieclub.De bijeenkomsten waren in het pand aan de Walstraat nr. 21. Hieraan werd korte tijd later na een grondige verbouwing het pand op nr.19 toegevoegd.

De naam TOR ontstond als een speelse variant uit de leuze Totale Oecumenische Revolutie. Deze naam inspireerde de grafisch kunstenaar Henk Jukkema tot het ontwerpen van het prachtig gestileerde logo van het torretje dat langs het plafond kruipt.

Er werden projectleiders aangetrokken, te beginnen met Martha Haveman, later opgevolgd door respectievelijk Rein Holvast, Tony Dillerop, Frank Coerman, Floris Poelman en Marion Roelofs.

Vele culturele en maatschappelijk georiënteerde instellingen in Enschede maakten gebruik van de faciliteiten die de OJR in de Tor bood, te weten:

• Stichting Cinderella ( de voorloper van Galerie Beeld & Aambeeld).
• Jongeren Homofielen Sociëteit ( met Aloys Oude Weernink). De voorloper van N.V.S.H. later Stonewall.
• Centrum voor dienstweigeraars (met Cock Lodder).
• Kabouterpartij (met Floris Poelman).
• Broodje Cultuur (met Noud Nova, Matthieu Brugman en Martha Haveman in samenwerking met de gemeentelijke H.B.S. Deze verhuisde later naar Concordia en kwam uiteindelijk terecht in de Vrijhof bij Universiteit Twente.
• De sociëteit Katholieke Sociale Academie K.S.A.
• Folkcafé (met Frank Coerman) De voorloper van Kokerjuffer, later Atak.
• Vrouwen Café.

Jazz

In die tijd was er in Enschede aardig wat te doen voor de jongere jeugd, maar voor de oudere cultuur- en maatschappij georiënteerde “jeugd” van zeg maar 40 tot 60 jaar was er niets. Bij deze categorie “Ouwe Zakken”, zoals ze zich zelf noemden, werd jazzmuziek een goede treffer bevonden en ontstond uiteindelijk Jazzcafé De Tor. Daaraan voorafgaande was er in de loop van de zestiger jaren al zoiets als een jazzleven in Enschede ontstaan die deze belangstelling deelde. Vooral Dixieland oude stijl met Freek van Baaren speelde in die jaren een vrij belangrijke rol.

In 1970 begonnen Martha Haveman en projectleider Rein Holvast een concert te organiseren met musici uit Enschede en omgeving, wat leidde tot het eerste heuse jazzconcert in het pand dat toen de naam Jazzcafé de Tor kreeg.

Om het schenken van licht alcoholische dranken mogelijk te maken verwierven Bert Haveman en Gerd Breteler in die tijd hun diploma horeca.

De opening van Jazzcafé de Tor

In de nacht van vrijdag 4 op zaterdag 5 september 1970 Po
Met jazzgroup Some People (winnaars van het Loosdrecht Jazzconcours 1970)

Bezetting:

• Henk Haasewinkel (saxen)
• Reinold Wideman (trompet)
• Wim Lutje Schipholt (gitaar)
• Rein de Roo (vocals)
• Jaap Liemburg (piano)
• Henk Bernhardt (basgitaar, als vervanger van bassist Ewoud Huizing)
• Chiel Boelaarts (slagwerk)

Van 1970 tot 1973 werden met enige regelmaat concerten in het jazzcafé georganiseerd onder auspiciën van de O.J.R. door de projectleiders, in dit geval Rein Holvast.
De namen Gerry Teekens, Wim Wigt en Fred Dannenberg worden ook genoemd.